Wot lěta 2001 njebě najskerje žane wusyłanje Wuhladka bjez přinoška z filmoweho studija bratrow Pětra a Stefana Symankec. Z Pětrom Symankom so rozmołwjachmoj wo serbskim filmje a telewiziji, powołanskich pućach a dwurěčnosći. Rozmołwa je dwurěčna – redaktor rěči serbsce, filmowc němsce.
Kak sy k filmowanju přišoł?Chcych prěnjotnje biologiju abo lěsnistwo studować, dokelž sym so přeco hižo za přirodu zajimował. Sym wotrostł we Wojerecach, staršej staj pak w 1970tych lětach małku chěžku kupiłoj, blisko Łupoje wosrjedź lěsa. Pytaštaj za alternatiwu k městu, přetož tehdy tež wulce do dowola jězdźić njemóžachmy. Přez to dóstach zawěsće poćah k přirodźe. A potom mějachmoj – bratr a ja – z knjezom Natušku jara dobreho wučerja biologije, kiž je naju sylnje wobwliwował.
Studij biologije zwisowaše pak tehdy ze zastupom do strony a třomi lětami we wójsku, štož nochcych. Tuž praještaj staršej: »Studuj tola zubnu medicinu!« To je drje tež tróšku biologiske ... A tak sym 1988 w Berlinje ze zubnej medicinu započał. Přirodnu fotografiju sym tehdy hižo jako hobby činił. Po politiskej změnje mějachmoj z bratrom naraz móžnosć, sej kameru kupić.
▶ Pomnik Kitoju Šwjeli
W Skjarbošcu su 3. nowembra 2018 wuswěśili pomnik za casnikarja a ceptarja Kita Šwjelu (1836–1922), nana fararja Bogumiła Šwjele. Něźi sto luźi jo pśišło na swětocnosć a dwójorěcnu namšu we jsy statkowanja Šwjele ako ceptaŕ. Wó Šwjeli a pśigótach za pomnik su powědali Dietmar Schulze, kótaryž jo ze swojeju žeńskeju Reginu projekt nastarcył, wuměłc Hans-Georg Wagner, fararka Katharina Köhlerowa a Christiana Piniekowa.
▶ Romantica
We wobłuku nakupowanskeho a dožiwjenskeho wječora »Romantica« 3. nowembra 2018 čitaštaj zapósłanča Zwjazkoweho sejma Caren Lay a sorabist Dietrich Šołta w Muzeju Budyšin z romanow a biografije Jurja Brězana. Před Serbskim domom wuhotowaše młodźinske radijo Satkula we wotměnje z rejowanskej šulu Mühlmann program a prezentowaše serbsku hudźbu z nowymaj rozhłosowymaj spěwomaj Christopha Cyža a Gabriela Mommera a přehladku tobołow z módroćišćom.
▶ »Stary lud« w Budyšinje
4. nowembra 2018 wotewri so w Budyskim Serbskim muzeju z 160 hosćimi nowa wustajeńca wo žiwjenju Łužičanow a Milčanow. Zawod do wustajeńcy a přednošk podachu direktorka muzeja Christina Boguszowa, stawiznar Matthias Hardt a kuratoraj Andrea Pawlikowa a Peter Kornelius Kusch. Marion Kwicojc ze skupinu Media Noctis zahajenje hudźbnje wobrubi a čłonojo dźěłoweje skupiny »Stary lud« z Dešna předstajichu rjemjesła zažneho srjedźowěka.
▶ Nowe pomniki planowane
Pomnikowy wuběrk Maćicy Serbskeje zaběraše so na swojim wuradźowanju spočatk decembra mjez druhim z planami Koslowčanow, postajić pomnik k wopomnjeću zničenja swojeje wjeski w poslednich dnjach Druheje swětoweje wójny. Wuběrk wočakuje, zo so w tutym zwisku tež na akciju Serbskeje młodźiny »Natwarjamy Koslow« skedźbnja. Dale wuradźowachu wo nowym pomniku při rowje fararja a domiznowědnika Herberta Cerny na delnjołužiskich Górach, wo informaciskich taflach wo Bogumile Šwjeli we Wochozach kaž tež wo přeću, narowne pomniki wuznamnych serbskich wosobinow jako kulturne pomniki ze strony stata škitać dać.
▶ Rěč a nałožki najwažniši zakład
Na naprašowanju Domowiny, kotrež bě zašła hłowna zhromadźizna třěšneho zwjazka do nadawka dała, wobdźěli so w nazymje 1.160 ludźi, při čimž njebě někak štwórćina z nich čłon Domowiny. Rěč a nałožki su po měnjenju wjace hač 90 procentow wobdźělnikow najwažniši zakład za přichod serbskeho ludu; jich zachowanje a daledawanje měješe runje telko wobdźělnikow za hłowny nadawk třěšneho zwjazka. Serbow politisce zastupować žada sej 75 procentow wot Domowiny. Zamołwići maja naprašowanje najebać tohorunja zapodateje kritiki za wulke dobyće.
▶ Wuznamjenjenja Domowiny
5. oktobra přepoda předsyda Domowiny Dawid Statnik w Budyskim Serbskim domje Myta Domowiny a Čestneho znamješka Domowiny. Z Mytom Domowiny wuznamjenichu so Bjarnat Rjentš z Chośebuza, Hilža Mehrowa ze Sulšec a Alena Kubánková z Budyšina. Myto Domowiny za dorost spožči so skupinje Deyzidoxs kaž tež skupinje Berlinska dróha. Čestne znamješko Domowiny dóstachu Resi Lotrina z Hochoze, Sybila Bertramowa z Kózlego, Doris Heincowa ze Žylowa, Daniel Wjenk ze Smjerdźaceje, Pětr Korjeńk z Pančic-Kukowa, Milan Hrabal z Warnoćic, Cyril Pjech z Berlina, Lucian Kaulfürst z Budyšina, Jan Wawrik z Chrósćic a Lukaš Novosad z Prahi.
▶ Spomnjeśe na Mjertyna Gryza
W Hochozy su 6. oktobra na iniciatiwu Marije Elikowskeje-Winkleroweje wótekšyli wopomnjeńsku toflu za serbskego ceptarja a kjarližarja Mjertyna Gryza (1818–1878), kótaryž jo se w Hochozy naroźił. Gregor Wieczorek jo wó Gryzu pśednosował, Dolnoserbski sekstet a dujarski ansambel picańskeje wósady stej swěźeńske zarědowanje muzikaliski wugótowałej, zaklincali su kjarliže na teksty Gryza.
▶ MENS w Bratisławje
