Krótke stawizny serbskeje wuměłskeje hudźby
Po tym zo sym w poslednim wudaću korjenje serbskeje artificielneje hudźbneje kultury wobjednał, dźe tule wo jeje prěni wjeršk: tworjenje Korle Awgusta Kocora, kotrehož móžemy bjez přehnawanja »nana serbskeje wuměłskeje hudźby« mjenować.
Jako prěnja wusahowaca wosoba w němskej hudźbnej tradiciji płaći Heinrich Schütz. W ćmowym času Třicećilětneje wójny rozšěrješe ze swojimi twórbami tróšt a nadźiju a bu tohodla »Lumen Germaniae« (»swětło Němskeje«) mjenowany. Přez wukubłanje w Italskej bě hudźbnje na wyšinje časa a jako dwórski kapałnik w Drježdźanach je twórby stworił, kotrež němsku hudźbnu kulturu trajnje formowachu a płódnu pódu tworjachu, na kotrejž móžeše na př. Bach rosć.
Serbja, kiž žanu aristokratiju njemějachu a połnje pod němskim knjejstwom stejachu, njemóžachu dwórsku hudźbnu kulturu wuwić. Hakle w 19. lětstotku běchu wuměnjenja za samostatnu wuměłsku hudźbu date, wurosćace přez nastawace narodne wědomje a na zakładźe poměrnje liberalneje kulturneje politiki w sakskim dźělu Łužicy. Krajnostawske wučerske seminary postarachu so wo rozmach kubłanskeho niwowa a přićahowachu młodych muži, kiž chcychu wjace hač status »chudeho wjesneho wučerja«. W Budyskim seminarje hromadźeše so »serbska awantgarda«, prócujo so po přikładźe młodych čěskich a pólskich intelektualnych wo narodne zbudźenje we wuměłstwje. Mjez nimi běše K. A. Kocor, pochadźacy ze Zahorja pola Budestec.
