Chcyjo nochcyjo je w Serbach wjele hinak hač w druhich kónčinach. Přikładow za to je dosć we wjesnej chronice »Worklecy něhdy a dźensa / Räckelwitz einst und heute«, njedawno w LND wušłej. Najprjedy wupada, jako by to dwurěčna serbsko-němska kniha była, ale we woprawdźitosći steja pod wobrazami dwurěčne teksty a tójšto tekstow su němske, wot Rejzy Šěnoweje do serbšćiny přełožene. Bjez hornjoserbšćiny pak nimaš prawy přistup ke chronice. Druha wosebitosć je, zo zestajerjomaj Benej Wałdźe a Eckhardej Kliemannej a dalšim awtoram pobrachuje hdys a hdys wotstawk k wopisowanemu. Přikładaj za to stej: »Tež dźěło Delnjoserbskeho rozhłosa RBB je Marja (Krawcec B. P.) podpěrała.« (str. 83) abo: »Jeho ródny dom namakaš w Nuhliku, tam hdźež su sej Grubertec/Reineltec swójsku ležownosć rjenje ponowili.« (str. 89). Dalša wosebitosć napřećo druhim chronikam je funkcija radu dawarja ze stron chronista: »Tu dyrbi so předsydstwo towarstwa wo prawu wuwaženosć starać« (str. 69) abo komentar: »... wšako so politiski a hospodarski embargo Němskeje přećiwo Ruskej wosebje negatiwnje na tajke firmy kaž ›Čornak-Trans‹ wuskutkowaše« (str. 113). Tola kóžda wjesna chronika je balansa mjezy wěcami, kiž ma chronist za wažne, kiž bychu wubudźili zajim wjesnjanow a kiž bychu so za šěroku zjawnosć hodźeli. Drobnostki kaž při naličenju wohenjow we Worklecach z lěta 1886: »Nr. 6 Kopatsch, später Räde, jetzt Schneider bzw. Mögel, Nr. 7 Wenzel, später Heiduschke, jetzt Opitz« (str. 53), su něšto za domoródnych ekspertow. Ale žiwjenje koparja a gmejnskeho radźićela Jurja Bětki (1937−2017) by móhł přichodnym generacijam z přikładom za to być, kak so prócowanje jednoho čłowjeka pozitiwnje na wuwiće towaršnostneho, wosadneho a gmejnskeho žiwjenja wuskutkuje (str. 65−67). Ale tež při tym njepobrachuje serbski aspekt. Pisa so wo Mikławšu Žurje (1859−1932): »Tež jako wysoki tachantski knjez njeje zabył, zo je syn małeho serbskeho naroda« (str. 93). Sada praji wjace wo serbskim sebjezrozumjenju dźensa hač wo žiwjenju Žura před wjace hač wosomdźesat lětami. Nabožne žiwjenje prjedy a dźensa njeje pak jenož w kapitlu wo wosobinach wokoliny tema (str. 70−93), ale ćehnje so kaž čerwjena nitka přez cyłu knihu. Foto dźaknych kemšow w Nowej Wjesce składnostnje 400lětneho jubileja prěnjeho naspomnjenja wsy ze serbskej chorhoju w pozadku wołtarja (str. 100) njeby na delnjoserbskich kemšach předstajomne było a podobne foto z němskej chorhoju by protest wubudźiło.