Wot zašłeje nazymy předleži nowa CD klasiskeje hudźby, wobsahowaca serbsku pišćelowu hudźbu. Jedna so wo dwanaće twórbow šěsć serbskich komponistow, kotrež buchu pak originalnje za pišćele spisane pak za tutón instrument wobdźěłane.

Nahrał je kompozicije wšelakich dobow a stilow w Lipsku swobodnje skutkowacy hudźbnik serbskeho pochada, Stefan Kießling. Wón natoči je na pišćelach firmy Vleugels z Hardheima w Badensko-Württembergskej, kotrež buchu w lěće 2015 w nowej Propstowskej cyrkwi swj. Trojicy w Lipsku poswjećene. Instrument ma podobny wobjim kaž pišćele w Róžeńće, je pak technisce wězo wo wjele moderniši – a k tomu w najlěpšim stawje.

Luba Jěwa-Marja, česćeni swjedźenscy hosćo!

Do Čornakec swójby narodźi so pjeć dźěći, Jurij, Jěwa-Marja (*1959), Křesćan, Borbora a Andrea. Woni wotrosćechu na statoku we Wotrowje. Skót mějachu tehdy hišće priwatnje doma, pola so w burskej zhromadnosći w LPG typa I wobdźěłachu. Za staršeju bě wosebje wotydźenja w lěću 16-hodźinski dźěłowy dźeń wot ranja štyrjoch normalita: wodnjo na polach prodrustwa, rano a wječor pak dźewjeć kruwow dejić a fiterwać a drobny skót zastarać. Wšědnje Jěwa-Marja wječor w hródźi pomhaše, na přikład hnój kidać. Pozdźišo nawukny kruwy dejić, z konjom a zapřahom na łuku po trawu jěć a syno dźěłać. W nalěću rěpu přećahowaše, nazymu sobu neple zběraše a nać rěpy wotrězowaše.

Tuta generacija dźěći, dźensa husto wothódnoćejo »babyboomery« mjenowana, je – hdyž so tak po Serbach rozhladuju – nawuknyła přewzać zamołwitosć, być kreatiwna a na so wzać wjele přidatneho, husto tež čestnohamtskeho dźěła. Z tym sćěhowaše swojeju staršeju, kiž přežiwištaj wšu hrózbu wójnskeje namocy, stracha a tradanja – Čornakec nan jako młoduški wojak a mać jako wójnske dźěćo. Jimaj bě měrliwe dźěło a swójba zdźědźena winowatosć – tradicija.

▶ 24. literarne wubědźowanje LND a Załožby za serbski lud

W Budyskim hosćencu Wjelbiku wotměwa so pjatk, 12. januara, mytowanje 13 dobyćerjow literarneho wubědźowanja. Do jury słušachu lektor Pětr Thieman, zastupjerka intendanta serbskeho dźiwadła Madleńka Šołćic, awtorce a přełožowarce Ingrid Hustetowa a Lubina Hajduk-Veljkovićowa a sobudźěłaćer Załožby za serbski lud John Petrik.

▶ Wuměłske a čłowjeske fasety Jura Mětška w fokusu

We wobłuku »Małeho rjadu Serbskeho instituta« je wušła kniha »Am Ende wird von mir nur gesammelter Schabernack übrig bleiben«, portretowaca komponista Jura Mětška, kotraž předstaji so premjernje pjatk, 12. januara, w kopaty połnym Budyskim Antikwariaće při tachantskej cyrkwi.

▶ »Praj ze spěwom, što začuwaš«

Serbski spěwar-solist-bariton Pawoł Šołta woswjeći wutoru, 16. januara, swoje 90. narodniny w kruhu swójbnych. Jako wukubłany blidar a studowany diplomowy spěwny solist za operu a koncert 45 lět w Serbskim ludowym ansamblu skutkowaše.

▶ »Budyšin w 1970tych lětach«

Pod tutym hesłom wěnowaše so dźesać gymnaziastow Schilleroweho gymnazija jim dotal dospołnje cuzej dobje. W Budyskim Kamjentnym domje předstaji lońši kurs swoje wuslědki wutoru, 16. januara.

Rozdźělne napohlady

Dźensa je wuprajenje MÓC WOBRAZOW nimale wobrot. Fungujo za temy, kaž přirodne katastrofy, zapusćenja, njezboža a wšě bědnosće tutoho swěta. Druhdy mnje nimale starosć čwěluje, zo mócni našich kontinentow swoje rozsudy na zakładźe wobrazow trjechja abo tych pohibliwych wobrazow dla, kotrež so jim wječor w telewiziji pokazaju. Nimo woprawdźiteje reality.

Dr. B. Beiler, profesor estetiki na HGB w Lipsku, zaběra so 1967 w »Namocy wokomika« za powójnski čas a před pozadkom vietnamskeje wójny USA, z sćěhami (nic z MOCU) wobrazow, předewšěm fotografije. Chcyše raz wote mnje zhonić, čehoždla ze spočatka 1970tych lět telko wobrazow pohrjebow a žarowacych wobsedźu, kotrež sej něchtó ani wobhladać ani wozjewić nochce. Wotmołwu njemějach.

To je mi po hłowje chodźiło – we wonym času mějach tójšto wosobinskich wosudow znjesć, kotrež wšě na kěrchowje kónčachu... Zawěsće běchu wobrazy wašnje přemóženja (mějach jenož jedyn čorny šlips a jedyn čorny woblek!).

Dyrbju wo pozitiwnych wosudach powědać, fotografije so stanu. W lěće 1987 sym tu zwobraznjeneho křižerja na dworje klóštra Marijineje hwězdy sfotografował, potajkim přisłušeše Chróšćanskemu procesionej. Tutón wobraz bu pozdźiša rezerwa za wobrazowy wuběr wobrazoweho zwjazka »Prěki a podłu po Łužicy«, kotryž měješe w nakładźe VEB F. A. Brockhausa wuńć.

Najwažniši dźeń twojeho žiwjenja njebudźe tón, hdyž so zmandźeliš. Abo tón, hdyž swoje šulske zakónčenje, po kajkimž puću tež přeco, złožiš. Abo prěni dźeń wočakowaneho powołanja nastupiš. Ně.

Najwažniši dźeń twojeho žiwjenja je tón, hdyž začuće swójskeje hódnoty wotkrywaš. To je wěsty wokomik, hdyž skónčnje rozumiš, zo sy runje dosć a přeco dosć była abo był. Tute wuznaće njeměri so jenož do wonkow­neho swěta ale w tutym zwisku wosebje do nutřkowneho. Tón dźeń, hdyž wopřimnješ, zo je lubosć­, kotruž za sebje maš, ta naj­wobstajniša móc, kotraž scyła eksistuje. Ta, kotraž je w tebi njepowalnje zakorje­njena. Kotraž započnje z tobu a kotruž móžeš z druhimi dźělić. Ta, kiž je přeco w tebi drěmała­.

To je tón najwažniši dźeń two­jeho žiwjenja, na kotrymž realizuješ­, zo sy we wopraw­dźitosći synonym k njenaru­najomnosći. Jenož ty sy ty a to je hoła jónkrótnosć, kotraž w tebi­ tči.

Poetiske dokumenty

Znamjenity architekturny běrow spřihotowa wokoło lěta 2006 we Wienje za twarske předewzaće UNIVERSALE prezentaciju super-wustajenskeje hale za twarske wiki w USA. Planowane bě, hoberske fota třěšneje konstrukcije do hale wotwěšeć. Tak, zo wostanje halowa konstrukcija najwažniši dźěl předstajenja, potajkim žana fotowa wustajeńca.

Předwidźane temy fotow měli zajimawe mosty Europy być. Złožujo so drje na nowe eurowki 2002 ze symboliskimi mostami. Běch zamołwity za Europski móst blisko Brenneroweje awtodróhi do směra Italskeje a wiadukty historiskeje Semmeringoweje jězdnje do Granza.

W tutym zwisku bě so wudało, zo móžach stare a zajimawe železniske wiadukty Hornjeje Łužicy, kaž na přikład wiadukt blisko Wósporka nad Lubatu abo wiadukt blisko Póckowow naspomnić. Foto Póckowow so na městnje schwali.

Wo Wósporku běch wupowědał, kotre starosće a problemy z w tej kónčinje stejacym njewužitnym twarskim pomnikom maja. To snadź jara rozumne njebě. Měnjachu mjenujcy, zo by so za tutu twarsku problematiku wupłaćiło, fotografiske zwobraznjenje namakać.