Markus Bjeńš Foto: z priwatneho wobsydstwaWot lěta 2012 sym žiwy we wšelkich dźělach swěta. Spočatnje dźiwach přeco na rozdźěle jednotliwych městnosćow. Nadeńdźech je prosće we wšěm: rěč, krajina, jědź, nabožina, tradicije, wupadanje a drasta čłowjekow, formy mjezsobneho wobchada a prawidła. Tež w rozmołwach z domoródnymi stajnje słyšach, zo su wobydlerjo susodneje kónčiny, wjeski abo kmjena dospołnje hinaši. Mi zdaše so to być podobnje rozmołwam we łužiskich wjeskach, hdźež so twjerdźi, zo su Chróšćenjo cyle hinaši hač Radworčenjo a Ralbičenjo wjele zhromadneho z Wotrowčanami nimaja. Zawěsće njejsu tute wuprajenja stajnje chutnje měnjene a tola zrawješe we mni prašenje: Čehodla złožujemy so w našich wobkedźbowanjach tak husto na rozdźěle? A leži w tym snano tež hłowna přičina za rozdwojenje mjez čłowjekami? Z toho wuchadźejo počach so za zhromadnosćemi na swěće rozhladować. Chowa so za wonkownymi rozdźělemi něšto zwjazowace? W běhu mojeho skutkowanja pola mjezynarodneje organizacije Coaches Across Continents přewjedźech dalekubłanja na temu »Sport a kubłanje« w přibližnje 30 krajach. W běhu časa bu mi atmosfera při dalekubłanjach wažniša hač wobsahi. Spěchować dowěru, sobuzačuwanje a swobodu, zesylnić samostatne myslenje a jednanje buchu mi wutrobita naležnosć.

Před něšto tydźenjemi započach koparske mustwo pola Jednoty Kamjenc trenować. Spěšnje spóznach, zo so wužadanja we Łužicy wot wužadanjow druhdźe na swěće njerozeznawaja. Samostatne myslenje a dowěra do swójskich kmanosćow njejstej samozrozumliwej, tu runje tak nic kaž w Tansaniji, Kolumbiskej, Jordaniskej abo Nepalu.