Moler Ludwig Richter w Smječkecach

artikel pógódnośiś
(0 )
Napohlad Budyšina, rysowany wot Ludwiga Adriana Richtera  Wobraz: z priwatneho archiwa Lutza Spielera Napohlad Budyšina, rysowany wot Ludwiga Adriana Richtera Wobraz: z priwatneho archiwa Lutza Spielera

Napohlad Budyšina, rysowany wot Ludwiga Adriana Richtera  Wobraz: z priwatneho archiwa Lutza Spielera
Napohlad Budyšina, rysowany wot Ludwiga Adriana Richtera Wobraz: z priwatneho archiwa Lutza Spielera
Mały wobraz »Schmeckwitz bei Camenz« na titulu aktualneho Rozhlada je dopokaz za to, zo běše młody Ludwig Adrian Richter (1803–1884) tež w našej blišej domiznje z kedźbliwymaj wočomaj, wołojnikom a łopjenami papjery w tobołce po puću. Poměrnje dokładnje móžemy zwěsćić, hdy je młody wuměłc hdźe z kim po puću był a hdy je so wobraz wozjewił. We wobšěrnych »Žiwjenskich dopomnjenkach němskeho molerja« Ludwiga Richtera (w pokročowanjach 1909 w ewangelskim časopisu »Der Friedensbote« wozjewjenych) na swoje prěnje wobšěrne wuměłske dźěło takle spomina: »Jako běch něhdźe 12 lět, přesta mój šulski čas a wot nětka dóstach małe městno pódla nanoweho dźěłoweho blida abo při druhim woknje přikazany, hdźež molowanje zwučowach. Nihdy njebuch prašany, kotre powołanje bych sej snano wuzwolić chcył, ale samozrozumliwje so z toho wuchadźeše, zo chcył to być, štož mój nan běše, mjenujcy rysowar a kopororytwar.« A potom dopomni so na wony wječor, »jako nakładnik Johann Christoph Arnold (1763–1847) z nanom do jstwy zastupi ... a wonaj bjesadowaštaj wo prjedawšich zetkanjach. Pytnych, hdyž druhdy z mojeho dźěła k nimaj pohladach, kak mje stary Arnold wobkedźbowaše. Wón so prašeše, hač sym syn, što tam dźěłam atd. – Skónčnje so nana prašeše, hač chcył wjetši nadawk přewzać ... Měješe wjetši rjad jehłowych rytwow nastać, molowane napohlady Drježdźan a wokoliny. A rysowanki měli po přirodźe molowane być. A dokelž widźeše, zo sym k tomu kmany, tak móhł při tym sobu dźěłać a so tak cyłe předewzaće poradźić. Nanej běše nadawk witany, tak je so wšitko nanajlěpje zrjadowało. Měrny, nahladny muž poskići mi k rozžohnowanju ruku, při čimž z ćichim zadźiwanjom zwěsćich, zo měješe sylzy we wočomaj. – A jako nan po rozžohnowanju zaso do jstwy stupi, praji mi, zo bě jemu Arnold hłuboko znjeměrnjeny zdźělił, kak bě so z pohladom na mnje na jeho njedawno zemrěteho syna, kotremuž sym jara podobny, na žiwe wašnje dopominał, a zo je wón jeho prosył, hač móhł na wosebitym wječoru kóždeho tydźenja pola njeho a jeho swójby přebywać.« Richter běše bórze w »zamóžnej, ale tola jednorje byrgarsce žiwej swójbje kaž doma«. A dale wuzna: »To najpřijomniše při Arnoldowym nadawku běše, zo mje husto pósłachu, zo bych někotre wokoliny Drježdźan narysował. Haj, přez Arnoldec samych so někotre dlěše wulěty po wjacorych dnjach přewjedźechu, na kotrychž je so wón z mandźelskej a dźowku wobdźělił a kotrež nam wšitkim wulke wjeselo wobradźachu. Hromadźach pilnje wšitko, štož zdaše so za naš skutk wužitne, a Arnold běše z mojimi rysowankami spokojom.« Telko z knihi dopomnjenkow Ludwiga Richtera, hdźež wopisuje přihoty wobrazow za wosebitu wabjensku knihu, dźensa bychmy prajili za turistisku knihu.

»70 Mahlerische An- und Aussichten der Umgegend von Dresden« je titul 1820 wudateje knihi nakładnika Johanna Christopha Arnolda. W prěnim wudaću běchu wobrazy z němskim pomjenowanjom titula a w dalšim (1822) z přidatnym francoskim wuhotowane, štož na to pokaza, zo běše nakład wuspěšny a kniha požadana. A tele wobrazy wužiwachu so zdobom tež za dalše knižne wudaće »Merkwürdigkeiten Dresdens und der Umgegend« (1926), pućowansku ručnu knihu Sakskeje Šwicy wot Wilhelma Augusta Lindauwa (1774–1849). 70 litografijow je hač do lěta 1818 nastało, to rěka, zo běše Ludwig Richter tehdom 15 lět młody, z čimž je sej wjele chwalby a připóznaće zdobył, tež wot rysowarja a kopororytwarja profesora Carla Awgusta Richtera (1770–1848), swojeho nana. So wě, zo běše nan swojemu synej při prěnim tak wobšěrnym wuměłskim dźěle k pomocy. »Na kóncu dósta nan kóždu platu do rukow, zo by ju zdźěla retušěrował abo zdalenosć punktěrował a skónčnje wšitko wužrawał«, dopomni so syn.

Galerija

  • dalši wobraz (1): dalši wobraz (1)
  • dalši wobrazowy tekst (1):
  • dalši wobraz (2): dalši wobraz (2)
  • dalši wobrazowy tekst (2):
  • strDocId: 1af4b762 b745 4815 9d48 0419fb6402b5
  • kId:
  • Sonderformat: Standard
Gelesen 1701 mal Letzte Änderung am stwórtk, 01 julij 2021 09:20