Ideje reformatorow wokoło dr. Mjertyna Luthera su namakali dobru włogu we Łužycy. Smólne słowa Luthera za blidom: »Sed pessima omnium natio est die Wenden, da vns Gott eingeworffen hatt.«1 njejsu wóttšašyli młogego Serba wót studiuma pla reformatora. Wittenberg źe njejo daloko wót serbskich stronow. Snaź su zatajili swój póchad z rědnučkim łatyńskim abo pśenimconym mjenim.
Z matrikle uniwersity wěmy, až radna licba serbskich młoźeńcow jo studěrowała w měsće nad Łobjom. Z reformatoriskego pśedstajenja wót mjeršnikojstwa wšyknych wěrjecych slědujo, až kuždy dej měś direktny pśistup k Bóžemu słowoju. Toś jo Lutheroju nałožowanje mamineje rěcy w Bóžej słužbje pśeliš wažne było.
Lutherowy pśełožk Biblije do nimskeje rěcy jo pógónjował proces kubłanja a dał rozmach duchno–kulturelnemu žywjenju. Nimska Biblija Luthera jo teke dała póstark na pśestajenje duchownych tekstow do serbskeje rěcy. Fararje su byli na sebje pokazane, aby zmóžnili serbskej wejsańskej ludnosći we Łužycy wucbu katechizma, dušepastyŕstwo a namše w maminej rěcy. W tom casu se namakaju zachopjeńki regularnego serbskego pismojstwa.