Ze susodneje wsy Slepom pochadźacy basnik Kito Lorenc (1938 – 2017), pisaše w 1960tych lětach entuziastisce a połny přichilnosće, pozdźišo tež połny zrudoby wo industrielnych změnach w swojej serbskej domiznje, srjedźnej Łužicy¹.

Njehladajo serbskich literarnych a publicistiskich tekstow a wšelakich protestow w regionje, je dewastowanje, zapusćenje přirody a zwottorhanje wsow a sydlišćow serbskeho sydlenskeho ruma – nic jenož tu a tam někotre dwory ze zahrodu, lěsom a pólkom – dale šło. Wot započatka brunicoweje industrije je so 135 wsow a wjesnych dźělow – hwězdow, kaž Lorenc wsy swojeje domizny mjenuje – we Łužicy wuhasło. W přirunowanju štyrjoch brunicowych rewěrow Němskeje je to najwjace sydlišćow, z toho we wulkej wjetšinje w Bramborskej 103 a w Sakskej 32². Žiwa rěč a kultura stej so na jara wjele městnach na folkloru změniłoj abo so dospołnje zhubiłoj. Tež wustajeńca, kiž bě w starej, ze zničeneho Rogowa přenjesenej cyrkwi w Nowym Rogowje zaměstnjena a kotraž ničenje wsow dokumentowaše, so mjez tym zhubi. Před chwilu čitach, zo ma so wustajeńca do nowonastawaceho muzejoweho twarjenja w Baršću integrować. Derje tak. Ale što je wustajeńca wo wotbagrowanju napřećo wotbagrowanju? Na Google-Maps, ze statusom satelitowych wobrazow, je rozsah zbrašenja serbskich łužiskich stronow wokoło Choćebuza, Janšojc a w srjedźnej Łužicy widźeć.