Rozmołwa z hudźbnikom, komponistom, publicistom, režiserom a producentom Symanom Hejdušku wo jeho mnohostronskich hudźbnych projektach, načasnej serbskej hudźbje a jeho planach za přichod
Wy sće jako hudźbnik a komponist jara mnohostronski. W kelko hudźbnych projektach skutkujeće sobu?Najdlěje hraju w skupinje Con-takt na kwasnych rejach a pola Brankatschkow, štož je po žanrje podobnje, potajkim na rejach a partyjach. Potom skutkuju na polu hiphopa w Nowej Dobje a funka w swojej Drježdźanskej skupinje Puff Ronnie & the FunkForce, hdźež hraju na klawěrje. Z njej smy lětsa spočatk meje naš prěni album »Nothing.But.Okay.« z dohromady dźewjeć spěwami wudali. Bywši Sorbian Art Trio hižo njeeksistuje, dokelž mamoj z Janom Brězanom mjeztym kóždy wjele druhich projektow a Syman Handrik je medicinar w Lipsku. To da so ćežko zjednoćić. Spytamy pak na zakładźe wšelakich projektow stajnje zaso hromadźe dźěłać pod motom Trio a Kumple. Při tym twori Trio bazu a Kumple su hosćo, kotrychž sej, wotwisnje wot projekta přeprošujemy. Nimo toho sym sobuzałožićel skupiny SerBeat, z kotrejež pak sym wustupił, wšako posłužujemy ze skupinu Con-takt samsny stil. Wšo prosće njeńdźe. Druhdy pak skupinje wupomham. Skónčnje hraju hišće hdys a hdys z Horjanami, z nimi sym wotrostł. Jako producent sym stajnje při produkcijach Heleny Hejduškec pódla a sym prěnje tři title Skupiny Astronawt wobdźěłał a dźěl w swojim studiju nahrawał. Nimam pak z nimi wjace tak wjele činić, zaskoču pak tam hdys a hdys, jeli trjebaja instrumentalista při wustupach. Cyle nowe je, zo wustupju mjeztym jako solist a dźěłam w hudźbnej redakciji Serbskeho rozhłosa, hdźež staram so mjez druhim wo nowe produkcije.
Feliks Haza – Impresije z wot 22. žnjenca do 4. požnjenca wotměteje 16. mjezynarodneje rězbarskeje dźěłarnički při Miłočanskej skale
takle pisaše Ota Wićaz wo Janje Radyserbje-Wjeli, kiž bě jeho nanowski přećel. Po slědach tutoho prócowarja podaše so 12 čłonow towarstwa Přećeljo Smolerjec kniharnje dnja 17. junija po Budyšinje. Jeho slědy po cyłym měsće nadeńdźeš, jelizo to chceš. Na Židowje, njedaloko schodow na Hrodźiško, steješe jeho ródny dom. Dwustote narodniny by Jan Radyserb-Wjela lětsa woswjećił.
Čłonojo towarstwa Přećeljo Smolerjec kniharnje na slědach Jana Radyserba-Wjele Foto: Róža Domašcyna Po šěsć stacijach předsyda towarstwa, Franc Šěn, přećelow serbskorěčneje literatury wjedźeše a jim zajimawostki ze žiwjenja wučerja, basnika, spisowaćela a ludowědnika powědaše. Čłonce towarstwa, samej basnicy, čitaštej pokazki z jeho wobšěrneho basniskeho dźěła. Radyserb chodźeše do stareje šule na Židowje. Po tym dźěłaše jako kruwar pola burow. Arnošt Bohuwěr Jakub, tehdy farar Budyskeje Michałskeje cyrkwje, je jemu na krajnostawski wučerski seminar dopomhał. Radyserb bě 1867 prěni wučer na nowej šuli na Židowje. Ale nic jenož tam, tež na Budyskim gymnaziju je wón serbšćinu podawał. Nimo toho redigowaše časopis Serbski Nowinkar, nawjedowaše spěwarske towarstwo Lumir, zběraše přisłowa a hrona, pisaše do nowin a časopisow a bě awtor dźěćacych hrónčkow, hódančkow a prěnjeje wuměłskeje prozy w serbskej rěči. Na tutym popołdnju wědźachu čłonojo towarstwa Jana Radyserba-Wjelu w swojej srjedźiznje.RÓŽA DOMAŠCYNA
› Pla dańskeje mjeńšyny
› Europeada so bliži
› Do komunalnych wólbow
› Do wotewrjenja doma katow
› Poskitki Božich słužbow w interneće
› K premjerje krucha »Małe wampiry« Serbskeho dźěćaceho dźiwadła
▶ Kniha wo Serbach wušła
W Beogradskim nakładnistwje Svet knjige je wušła publikacija »U lepoj domovini Lužičkih Srba« (W rjanej domiznje Łužiskich Serbow), kotruž je Mićo Cvijetić wudał. W knize wopisuja so stawizny a aktualna situacija Serbow, politiske wobstejnosće, identita a tradicija. Nimo toho předstaja so wusahowacy zastupjerjo Serbow z wobłuka literatury, wědomosće a kultury kaž tež kulturne institucije.
▶ Wo Warnočanskej generaciji w Praze
Wědomostnicy Serbskeho instituta dr. Jana Piňosowa, dr. Jana Šołćina a prof. Thomas Menzel su na přeprošenje towarstwa »Společnost přátel Lužice« 6. meje w Praze wuslědki interdisciplinarnych slědźenjow wo tak mjenowanej »Warnočanskej generaciji«, młodych Serbach, kotřiž chodźachu po Druhej swětowej wójnje na tamniši gymnazij, předstajili a wo wuwiću serbskorěčneho kubłanja diskutowali.
▶ Chór Lipa dwójce
wustupił
Njedźelu, dnja 8. meje, je chór Lipa zhromadnje z Markleebergskimi wokalistami w Starej wikowanskej bursy w Lipsku serbsko-němski koncert pod hesłom »Hudźba zwjazuje« wuhotował.
Nimo toho wuhotowachu spěwarjo chóra 22. meje swój tradicionelny nalětni koncert na zahrodźe klóštra Marijineje hwězdy, hdźež zaspěwachu nimo Zejlerjowych a Kocorowych pěsnjow twórbje něhdyšeho dirigenta Jana Bulanka składnostnje jeho 20. posmjertnin. Jako wjeršk zaklinča wurězk z komiskeje opery »Předata njewjesta« Bedřicha Smetany. Nimo »Lipkow« wustupi na tutym popołdnju tež Chór Šule Ćišinskeho.
Ludowe nakładnistwo Domowina je loni w septembrje dźěłarničku z awtorami a awtorkami přewjedło, kotřiž přinošuja nowe teksty do planowaneje antologije za čitarstwo wot 12 lět. Zběrka powědkow ma w lěće 2023 wuńć. Wudawaćelka Marka Maćijowa je so na dźěłarničce ze spisowaćelku Měrku Mětowej (* 1959) wo tworićelskich procesach rozmołwjała.
Sće raz přeradźiła, zo sće wšu NDR-sku młodźinsku literaturu přešła. Kajke knihi sće čitała?Sym po powołanju bibliotekarka. Wukubłach so w Budyskej Měšćanskej bibliotece, kotraž měješe literaturu z nakładnistwa Neues Leben. Běch młoda a njemějachmy přistup k zapadnym kniham. Knihi z tutoho nakładnistwa sym wšě čitała. Ale wězo tež druhe knihi, kotrež biblioteka měješe, Charlesa Dickensa, rusku literaturu, amerisku. Dźensa njeje wjace prawje předstajomne, ale my sobudźěłaćerki mějachmy tehdy słužbny nadawk, sej za tydźeń dźesać knihow z wobstatka, z nowych nakupow wubrać, sej je zhruba přečitać a tamnym sobudźěłaćerjam předstajić. Za to smy dóstali čitanske hodźiny, w kotrychž móžachmy so na tónle nadawk přihotować, a tak sym jara wjele knihow zeznała. To bě njesměrny luksus, kiž bě po změnje nimo.
Hanka Šěnec – Elewka činohrajneho studija NSLDź Sarah Cyžec při probach za inscenaciju »Pink Guerilla«, kotraž měješe 9. junija swoju premjeru.
› Serbšćina w Picnju
› Helmut Kurjo – ten slědny swójogo raza
› Ekologiske lěto w Błotach
› Nowy muzikowy wideo chora PopKon Chóśebuz
› Serbski rěcny projekt ZORJA
› Ielyzaveta Waltherowa – serbska Ukrainaŕka 2.0
› Rozžohnowanje z wjesnjanostu Francom Bruskom
› Jutrowne doškrabki a njewšědne jutrowne wužadanje
› Winfriedowy dom w Schmiedebergu – něhdy a dźensa
04.06. | 19.30 hodź.
»Són swjatojanskej’ nocy« – dźiwadło z hudźbu na hłownym jewišću Budyskeho Němsko-serbskeho ludoweho dźiwadła
»Błośańska noc powěsćow« Serbskego ludowego ansambla pśi Bismarckowem tormje w Bórkowach
Serbske dźěćace dźiwadło předstaji kruch »KUS hinak – MAŁE WAMPIRY« Andreasa Galka w Dźiwadle na hrodźe w Budyšinje. Dalše předstajenje je 08.06.
Přednošk »Narodna drasta a identita we wuchodosrjedźnej Europje« Anny Novikov w Budyskim Serbskim muzeju
76. Serbski ewangelski cyrkwinski dźeń w Bukecach
Přełožerjej Jana Štillerová a Pětr Šołta předstajitaj knihu Ivony Březinoveje »Bjez čriji« na Praskich knižnych wikach.
Knižna prezentacija biografije »We fokusu: Korla Awgust Kocor (1822–1904)« Zbigniewa Kościówa w Budyskim Serbskim muzeju
Wustajeńca twórbow Maje Nageloweje w Drježdźanskim statnym ministerstwje za wědomosć, kulturu a turizm (Wigardowa 17)
9. mjezynarodny festiwal dudakow w Slepom
»Gala operetow« SLA na Jakubec hrodźe w Mortkowje
Wósebna wustajeńca »Ako jo se z jaja swětło wupacyło do kraja« z fotografijami Maika Lagodzkego w Serbskem muzeju w Chóśebuzu
▶ Dnjowniki fararja Šwjele wujšli
Dnjowniki Bogumiła Šwjele z lět 1897 do 1945 su jadnorazne awtentiske žrědło k serbsko-nimskej Łužycy za cas póznego kejžorstwa, Weimarskeje republiki a nacionalsocializma. Ako Spise Serbskego instituta su něnto wujšli pód titlom »Aus dem Alltag eines wendischen Pfarrers« w Ludowem nakładnistwje Domowina. Wudawaŕka dr. Annett Brězanec jo wšykne Šwjelowe dolno- a górnoserbske zapise pśestajiła, tak až su dnjowniki dopołnje w nimskej rěcy pśistupne. Faraŕ Bogumił Šwjela (1873–1948) słuša ako redaktor, rěcywědnik a sobuzałožaŕ Domowiny k nejwuznamnjejšym wósobinam serbskich stawiznow. Mimo swójogo wobšyrnego pówołańskego a drugego statkowanja jo pśisamem poł lětstotka pak serbski pak nimski zapisował »wiźone, słyšane, myslone« wót sebje a drugich. Tak pišo wó praktikach wutłocenja serbskeje rěcy z cerkwje a šule, kótarež casniki a amtske zapise niźi a nigdy njenaspomnjeju.
▶ Lena Hauptmannojc nominěrowana
Dolnoserbska šansoneta Lena Hauptmannojc jo ze swójim duo LeDazzo nominěrowana za wuběźowanje »Women in Jazz – next generation virtuell 2022« a teke za jazzowe myto města Halle 2023. Až do 23. maja su mógli zajmce swóje tśi głose daś za dogromady 22 jazzowych muzikaŕkow z Argentinskeje, Nimskeje, Awstriskeje, Pólskeje, Ruskeje a ze Słowjeńskeje.
