Kak woraš polo, kiž su druzy hižo prěki a podłu přeworali? Wo Milčanach a Łužičanach mějachmy hižo w susodnych němskich muzejach wjacore zajimawe archeologiske wustajeńcy. Měł so Serbski muzej w Budyšinje tohorunja tajkej temje wěnować, hačrunjež archeologu nima? Je wid Serbow na swójske stawizny trochu hinaši hač tón z němskeje strony? Kak docpěješ dźěći a młodźinu?

Ideja, so zmužić na zhromadny kooperaciski projekt z Dešnjanskim muzejom a jeho spěchowanskim towarstwom, při wšěch wobmyslenjach zrawješe. W Dešnje bě w lěće 2013 nastała słowjanska wjes z aktualnym knowhowom wo starosłowjanskim času. Pedagoga Pětš Kornelius Kuš, jeho mać, tekstilna specialistka Petra Kušowa, a dalšej čłonaj dźěłoweje skupiny »Stary lud« wuměłča a wuhotowarka Maxie Heiner a fachowc za drjewo Kai Jensen podpěrowachu Serbski muzej při jeho wustajenskim projekće wot 4. nowembra 2018 do 3. měrca 2019. 1000lětny jubilej Budyskeho měra spočatk lěta 2018 bě dobry zazběh za přihoty. Z mnohimi přednoškami Budyšin na to spominaše, zo bě ležownosć Budyskeho hrodu a dźensnišeho Serbskeho muzeja něhdy městno za historiski měrowy akt mjez němskim kejžorom Heinrichom II. a pólskim wjerchom, pozdźišim kralom Bolesławom Chrobłym. Telko europskeje kedźbnosće we łužiskej prowincy nam wuwědomi, zo běchmy hižo před 1000 lětami wosrjedź europskich stawiznow, kotrež su stawizny přichada a wotchada, změšenja a zachowanja. Njeměło so we wustajeńcy na to skedźbnić, zo njejsu potomnicy wonych Milčanow a Łužičanow jenož horstka Serbow, ale tež mnozy tu bydlacy Němcy?