»Me ne frego!« – »Mje njestara!« Tuta prowokatiwna fraza słužeše fašistiskim čornym košlam pod Mussolinijom jako mantra.

Symbolizuje arogantnu ignorancu přećiwo bědźe druhich, »dale tak« njehladajo wšitkich konsekwencow. Tute stejišćo wusprawnjowaše surowe skutki a wjedźeše towaršnosć runjewon do tyranstwa. »Me ne frego« wołachu po dróhach, jako buchu přeco wjace opozicionelnych zamordowani. »Me ne frego«, doniž njeběše přepozdźe.

Přewzaće mocy Mussolinija w Italskej čita so kaž napominanski spis Orwella abo Brechta, kiž chce nas před wjetšim złom warnować. Wone pokazuje, kak daloko so čłowjek na wulku njeprawdu zwučić móže, doniž jeho na kóncu wjace njestara a naposledk nješlapnje.

Čehodla wo tym rěču?

Spočatk apryla widejo wo mni w syći kursěrowaše, w kotrymž na jewišću Budyskeho »Dźěłań dźeń« stejo, wo staroznatym problemje rěčach – nadpady prawicarskich ekstremistow na Serbow. Mjez mnoho pozitiwnymi reakcijemi pak slědowace dožiwich, štož mje chutnje zatraši, mjenujcy kak husto mi Serbja prajachu: »Nó haj, to emt tak je« abo »Što da dyrbimy činić?«.

Je jedyn z tych temow, kotryž nas mjeztym hižo lětdźesatki dołho zaběra. Lěto wob lěto wo tym słyšimy, kaž šerjenje leža nadpady nad nami.