Rainer Maria Rilke

Žiwy sym w rosćacych rynkach,

šěrjace so po wěcach.

Poslednju snadź njedocpěju,

ale spytać to (ja) chcu.

Wjerću so wokoło Boha,

wo prastaru wěžu,

a wjerću so lěttysacy;

a tola njewěm: sym sokoł,

sym wichor,

abo sym wulki spěw.

Jako to pišu, je meteorologiska nazyma bliska a tohodla mi přeco zaso baseń Rilki (1875-1926) do hłowy přińdźe. Tutu zwjazam z dožiwjenjom: Před něšto lětami z basnicu w korčmje sedźachmy. Wona běše před tym našemu towarstwu přednošowała. Storčichmy w rozmołwje někak na Rainera Mariu Rilkeho a wona rjekny: »Tón sej něšto zwěri – baseń započinać ze słowami: Knježe, je na času, lěćo běše jara wulke, złož swój sćin na słónčne časniki … «

Tale baseń je we wěstym nastupanju typiska za Rilkeho. Wón pisa wo poprawom cyle profanych wěcach kaž tu wo započatku nazymy, ale wón namaka za wopisanje přirody a štož so w njej stawa tajke lyriske słowa a krasne wobroty, z kotrymiž zdobom žiwjenske wěrnosće wopisuje: »Štóž nětkle nima dom, sej hižom žadyn njenatwari, štóž je nětkle sam, to dołho wostawa … «.

W basni »Nazymski dźeń« dźe wo zmysł čło­wjeskeho žiwjenja a wo Bohu. Wona steji na druhim městnje knihi, kotraž ma němske mjeno »Das Stundenbuch«. Tak rěka kniha paćerjow, kotruž katolscy duchowni a mniša wšědnje wužiwaja, my znajemy ju jako »brewěr« z dźewjeć modlerskimi hodźinami. Zběrka Rilkeho wopřijima tři dźěle, našu baseń nańdźemy we wotrězku »Wo mnišim žiwjenju«. Wona je w lěće 1899 nastała, z njej sta so basnik znaty. Rilke wopisuje w třoch štučkach, što jeho pohnuwa, što jeho ćěri a kak so čuje. »Hodźina so nachila a so mje dótka … mi třepotaju zmysły …«, a potom slědujetej tutej štučce, kiž chcył tu nětko wukładować.