»Tutu swobodu nochcych spušćić«

Rozmołwa z w Eula pola Nossena bydlacej wuměłču Maju Nagelowej wo pochadźe, distancy a hdźe so doma čuje

Wy sće w Złyčinje, Berlinje a Budyšinje wotrostła. Při Wašim wuměłskim skutkowanju so hola pola Złyčina časćišo jewi? Je Was tute městno bóle wobwliwowało hač te druhe?

Hola a tamniši ludźo su mi jara bliscy. Sym so jako dźěćo kóžde lěćo w šulskich prózdninach do Złyčina nawróćiła, dokelž staj dźěd a wowka tam bydliłoj. A přez zwjazanosć z mojej swójbu běchu Łužica, Budyšin a Złyčin wažne, rum mjez tutymaj městnomaj, hdźež běchmy husto z kolesom po puću. To je so zašćěpiło, to bě kontinuita.

Hodźi so rjec Łužica je Waš pochad, ju nosyće we sebi?

Haj, to hodźi so bjezdwěla takle rjec. Na tamnym boku sym tež rady w Berlinje, dokelž sym jako dźěćo w Berlinje žiwa była. Tež tam čuju so doma, toho sym so jako dźěćo tež nasrěbała. Sym rady w Berlinje a tohodla sym tam tež wěsty čas po studiju bydliła.

A nětko sće w Eula pola Nossena žiwa. Trjebaće distancu k Łužicy, tutón wid wotwonka, zo byšće so jako wuměłča łužiskim temam wěnować móhła?

Za mnje je distanca poprawom cyle dobra. W Berlinje sym zwisk k serbsce rěčenju zhubiła, ale nic k serbskemu docyła. Tam běchu knihi, tam bu spěwane, dawachu zapřijeća, rěčne wobroty, nałožki, swójbne rituale, kiž mějachu z tym serbskim činić. Jako so jako młodostna do Budyšina nawróćich, běše to, dokelž bě to serbske stajnje prezentne, kaž nawrót domoj. Mějach pak hinaši wid, wěsty wotstawk. Za wuměłske tworjenje je to cyle derje, přinjese wěstu njewotwisnosć, njeběch dźě nihdźe zawjazana. Njezačuwach žadyn ćišć – njeje snano cyle prawe słowo za to –, tohodla móžach lochce z tym wobchadźeć. To je bohatstwo za mnje, bjez toho zo čuju so někomu winowata. Móžu swobodnje z tym wobchadźeć. To je moja lěpšina, při čimž móže zwjazanosć tež rjana być. To wšak je wotwisne wot toho, što z toho činiš.