»Bejnádä« abo »Bjenada«?

artikl hódnoćić
(0 )
Jan Bjenada na kopororytwje z wobsydstwa Muzeja Budyšin.  Reprodukcija: Muzej Budyšin Jan Bjenada na kopororytwje z wobsydstwa Muzeja Budyšin. Reprodukcija: Muzej Budyšin

Spočatk lěta wjedźeše měšćanska wodźerka skupinu přez nutřkowne město, pokazujo jim zajimawostki a powědajo lóštnje tójšto »bajkojteho« wo zašłosći Budyšina. Po puću zasta před domom čo. 2 na Mjasowych wikach, natwarjeneho 1670 wot »Hans Bejnádä«, kaž to fonetisce šěroko wurjekowaše. Powědaše, zo bě jara zamóžny a wuspěšny překupc, štož je tež widźeć na bohaće wozdebjenych železnych durjach chěže. Wo serbskim pochadźe ničo njepraji, bě drje – hladajo na nałožowanu fonetiku – skerje přeswědčena wo jeho francoskim, na kóždy pad pak němskim pochadźe.

Zo nimaja jenož turistiscy přewodźerjo, ale tež samy Budyšin – wobydlerjo runje tak kaž zarjady – swoje ćeže ze serbskimi korjenjemi a stawiznami města, pokazuje nam měšćanski muzej runje tak kaž turistiske flajery, krótke a dlěše přehlady stawiznow města. Nihdźe njejewja so Serbja jako zamóžni byrgarjo. Tak rěka w flajeru »Bautzen – Geschichte entdecken ...« na druhej stronje: »Seit Jahrhunderten leben hier Deutsche und Sorben, ein kleines slawisches Volk mit eindrucksvoller Kultur. Tausende Besucher kommen jedes Jahr zu den Osterreiterprozessionen oder erleben mit, wie die kunstvoll verzierten Ostereier entstehen.« A na časowej tabulce str. 12: »3. Jh. ostgermanische Besiedlung / 7. Jh. Einwanderung slawischer Milzener.« Wothladajo wot toho, zo lědma někajki turist abo domoródny »slawische Milzener« z nětčišimi Serbami wjaza, posrědkuje so zaćišć, zo zapućowachu Serbja do wot Němcow kultiwěrowaneho a znajmjeńša hišće zdźěla wobsydleneho teritorija. To je wšo. Zo za 3. lětstotk naspomnjeni Germanojo z Budyšinom ničo činić nimaja, to spisaćelow njewadźi. Wažniše drje je pokazać, zo je to němske město, hewak bychu tola tež mjenowali tu prjedy zasydlene ludy kamjentneje, bronzoweje a železneje doby?! Tute nastupajo stawizny Budyšina dźiwne mjenowanje Germanow saha wróćo na wot spočatka 19. lětstotka hač přez nacistiski čas wjedźene diskusije wo wobsydlenju Łužicy – konkretnje: štó bě tu prjedy: Serbja abo Němcy? Nastupajo njepřetorhnjene zasydlenje Budyšina su to wězo Serbja, štož pak so nacionalistiskim a šowinistiskim Němcam njelubješe a traš tež někotremužkuli dźensa njespodoba. Zo so tuta diskusija pod ruku (hlej naspomnjene a dalše wobłuki) hišće dźensa dale wjedźe, je wjac hač absurdne.

Galerija

  • dalši wobraz (1): dalši wobraz (1)
  • dalši wobrazowy tekst (1):
  • strDocId: 59a41489 85ab 43c3 bdec e5b7064986d8
  • kId:
  • dalše nadpismo:
  • Sonderformat: Standard
Gelesen 2089 mal Letzte Änderung am srjeda, 01 apryla 2020 01:59